Tüp Bağlatma Ameliyatı Nedir, Nasıl Yapılır?
Çocuk sahibi olmak istemeyen veya tıbbi bir nedenden dolayı hamile kalması riskli olan kadınlar için geliştirilmiş kalıcı doğum kontrol yöntemi, tüp bağlatma ameliyatı olarak bilinir. Kalıcı olması nedeniyle, bu seçeneği tercih etmeden önce prosedür hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir.
Tüp bağlatma ameliyatı nedir?
Tüp ligasyonu olarak da adlandırılan tüp bağlatma, gebeliği önlemek için yapılan cerrahi bir işlemdir. Her iki tüpün bir bölümünün kesilmesi, çıkarılması, tüplerin farklı cihazlarla kalıcı olarak bloke edilmesi ile gerçekleştirilir.
Her aylık dönem içerisinde yumurtlama gerçekleştiğinde, yumurtalıktan bir yumurta salınır ve fallop tüpünden aşağı doğru hareket eder. Yumurta hücresi sperm ile karşılaşırsa, gebe kalma ihtimali olabilir. Tüp bağlatma işlemi, spermin fallop tüpü içerisindeki yolunu tıkar. Yumurta hücreleri halen yumurtalıklar tarafından salınır, ancak döllenemediğinden vücut tarafından parçalanır ve adet kanamasıyla birlikte atılır.
Yumurtalıklar, bağlatma işleminden etkilenmediği için adet periyotları normal düzende gerçekleşmeye ve aynı hormonları salmaya devam eder. Bağlama prosedürü menopoza neden olmaz, cinsel haz ya da cinsel dürtü herhangi bir değişiklik oluşturmaz.
Tüp bağlatma ameliyatı, bazı durumlarda geri alınabilse de kalıcı bir doğum kontrol yöntemi olarak kabul edilir. Bu ameliyat cinsel yolla bulaşan hastalıkları engellemeyecektir.
Tüp bağlatma ameliyatı neden yapılır?
Tüp bağlatma ameliyatı, teorik olarak gelecekte çocuk sahibi olmak istemediğinden emin olan kadınlara yapılmaktadır. Tubal ve yumurtalık kanseri riskini azaltmak isteyen, ailesinde yumurtalık kanseri öyküsü olan bireylerde kanser gelişme riskini azaltmak için tüm tüpler de çıkarılabilir.
Ailesini tamamlamış olan yetişkin çiftlerin daha fazla çocuk sahibi olmak istememeleri, hamileliğin sağlık riski oluşturduğu, çocuğa aktarmak istenmeyen genetik bozuklukların bulunduğu durumlarda da tüp bağlatma ameliyatı uygulanabilir.
Tüp bağlatma ameliyatından önce;
- Prosedürün uygulanma nedeni,
- Bu işleminin kadın için en iyi seçenek olup olmadığı,
- Kadının hangi yaş aralığında olduğu,
- Diğer doğum kontrol yöntemlerinin etkinliği,
- Ameliyatın herhangi bir yan etkisi var mı, risk ve komplikasyonları gibi etkenler dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir.
Tüpleri bağlatma ameliyatı nasıl yapılır?
Ameliyattan önceki günlerde, ameliyatı gerçekleştirecek olan cerrah ile iletişime geçilmeli ve varsa kullanılmakta olan ilaçlar bildirilmelidir. Kan incelten ve kanamayı artırabilecek aspirin gibi ilaçların alınması bir süre durdurulmalıdır. Ameliyatın genel veya lokal anestezi ile yapılması gerektiği için herhangi bir reaksiyon olup olmadığı kontrol edilmeli, sigara kullanan kişilerin sigarayı bırakması gerekmektedir. Operasyonun yapılacağı gün, yiyecek ve içecekler için verilen talimatlara uyulmalıdır.
İşlem başlamadan önce damar yolu açılmalı, gereken ilaçlar bu yolla vücuda enjekte edilmelidir. Yaklaşık 30 ile 60 dakika arasında sürmesi planlanan ameliyat, gerekli anestezi türü uygulandıktan sonra başlayacaktır.
Cerrah tarafından, göbek deliği yakınlarında bir veya daha fazla küçük kesi yapılır. Bazı durumlarda alt karın bölgesinde de kesi gerekebilir. Daha iyi bir görüş ve uygun çalışma alanı için karın içerisine gaz verilir. Karından, ucunda bir ışık ve bir kamera bulunan ince bir tüp uzatılır. Bu tüpe laparoskop denir. Fallop tüplerini bulmak ve tutmak için başka bir küçük kesikten ince ve uzun yapıdaki diğer aletler de karına yerleştirilir. Fallop tüpleri böylece kesilebilir, bağlanabilir, kelepçelenebilir, bantlanabilir veya bir elektrik akımıyla yakılabilir. Ameliyattan sonra, muhtemelen birkaç dikiş kullanılarak ciltteki kesiler kapatılır, pansuman yaparak prosedür tamamlanır. Böylece, yumurtalıklar ile rahim arasındaki yol engellenir. Yumurta, sperm tarafından döllenmek üzere rahime ulaşamaz.
Tüp bağlatma ameliyatı, sezaryen ile gerçekleşen doğumdan hemen sonra da yapılabilir.
Tüp bağlatma ameliyatı sonrası iyileşme süreci nasıldır?
Ameliyattan sonra, anestezinin etkisi geçene dek hasta gözlem altında tutulmalıdır. Gerekli kontroller tamamlandıktan sonra genellikle 1 gün içerisinde hastaneden taburcu edilebilir.
İyileşme süresi boyunca dikkat edilmesi gereken hususlar şöyledir:
- Doktorun önermiş olduğu beslenme programına uyulmalıdır.
- Reçete edilmiş olan ilaçlar düzenli olarak alınmalıdır.
- Kesi alanları birkaç gün kuru tutulmalı, banyo ve giyinme bakımı ile ilgili talimatlar izlenmelidir.
- Birkaç gün boyunca hafif dereceli normal aktivitelere devam edilebilir.
- Birkaç hafta boyunca ağır kaldırmaktan kaçınılmalıdır.
- Operasyondan sonraki 1 hafta içerisinde cinsel ilişkide bulunulmamalıdır.
Tüp bağlatma sonrası ağrı olur mu?
Ameliyattan sonraki ilk saatlerde ağrı ve bulantı oluşabilir. İhtiyaç halinde hastanede ağrı kesici ilaçlar verilebilir. Karın ağrısı ve kramplar 24 ile 36 saat boyunca normal kabul edilir. Karın içerisine verilen gazdan dolayı birkaç gün boyunca bölgede oluşan ağrılar, dinlenme esnasında hafifleyecektir.
Operasyondan sonra acil müdahale gerektirebilen bazı komplikasyonlar şunlardır:
- Ağrı kesici alınmasına rağmen devam eden şiddetli ağrı,
- Herhangi bir drenaj, kanama, kızarıklık veya şişme,
- Yüksek ateş,
- Kusma ya da mide bulantısı
- Baş dönmesi veya bayılma halinde mutlaka sağlık kontrolüne gidilmelidir.
Tüp bağlatma ameliyatı geri alınabilir mi?
Tüp bağlatma ameliyatı yaptıran kadınların büyük bir çoğunluğu ameliyatın etkilerinden memnundur. Ancak, tüplerin bloke edilmesinden sonra fikir değiştirme halinde tüplerin yeniden birleşilmesi sağlanabilir. Tersine çevirme işlemi zorlu bir operasyondur ve başarı olasılığı oldukça düşüktür. 18-24 yaşları arasındaki kadınlara uygulanan bağlatma işlemlerinde, geri döndürülebilme ihtimali daha yüksektir.
Tüp bağlatma ameliyatı olmuş bir kadın için hamileliği sağlamanın diğer bir yolu ise tüp bebek tedavisidir. Tüp bebek esnasında sperm ve yumurta hücrelerinin laboratuvar ortamında döllendirilmesiyle oluşan embriyo direkt olarak rahime aktarılır. Fallop tüplerinin engellenmiş olmasının tüp bebek tedavisinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
Yorumlar