İdrar Kaçırma Tedavisi

Kadınların birçoğu, özellikle ilerleyen yaşlarda yaşamlarının belirli bir döneminde idrar kaçırma problemi ile karşı karşıya kalabilmektedir. Günlük hayatta birtakım zorluklara neden olabilecek idrar kaçırmanın, yaşlanmanın normal bir parçası olmadığını ve sorunu azaltmak için idrar kaçırma tedavisi yöntemlerinden destek alınabileceğini bilmek önemlidir.

İdrar kaçırma nedir, türleri nelerdir?

Üriner inkontinans olarak bilinen idrar kaçırma, mesane kontrolünün kaybıyla birlikte idrarın dışarı sızmasıdır.

İdrar, böbrekler tarafından yapılır ve mesanede depolanır. Mesanenin, idrara çıkılması gerektiğinde gerilen kasları vardır. Mesane kasları sıkıldığında, idrar üretra adı verilen bir tüp yoluyla mesaneden dışarı zorlanır. Aynı zamanda, etrafındaki sfinkter kasları idrarı vücuttan çıkarmak için gevşer. Mesane kasları aniden sıkıldığında ve sfinkter kasları üretrayı kapatmaya yetecek kadar güçlü olmadığında idrar kaçırma meydana gelebilir. İdrar kaçırma, kontrol edilemeyen ani ve güçlü bir dürtüdür. Sızan idrarın miktarı az veya çok olabilir.

En sık görülen idrar kaçırma türleri şöyledir:

• Stres inkontinansı:

Üretra çevresindeki kaslar ve dokularda basınç düzeyi arttığında ve düzgün şekilde kapanmadığında ortaya çıkar. Öksürme, hapşırma, gülme veya koşma stres inkontinansına neden olabilir. Özellikle obez olan veya vajinal doğumla doğum yapan kadınlarda görülür.

• Sıkışma inkontinansı:

Aşırı aktif mesane olarak da adlandırılır. Ani, kontrol edilemeyen bir idrar yapma isteği vardır. Bu durumun yaygın tetikleyicileri; eve dönerken kapının kilidini açmak, soğukta dışarı çıkmak, musluğu açmak veya elleri yıkamaktır. Sıkışma inkontinansı olan insanların tuvalete daha sık gitmesi gerekir.

• Karışık inkontinans:

Hem stres hem de sıkışma inkontinansı semptomları olan kadınların karışık inkontinansı olduğu söylenir.

• Taşma inkontinansı:

Mesane tamamen boşalmadığında meydana gelir ve aşırı dolduğunda sızıntıya neden olur.

İdrara sık çıkma ve idrar tutamama nedenleri nelerdir?

İdrar kaçırma, genellikle mesanenin idrarı tutmasına veya geçmesine yardımcı olan kas ve sinirlerle ilgili problemlerden kaynaklanır. Hamilelik, fazla doğum sayısı ve yaşlanma haricinde en yaygın nedenler şunlardır:

• Aşırı kilo:

Aşırı kilo mesaneye baskı yapar, böylece zaman içerisinde kaslar zayıflar. Zayıf bir mesane idrarı tutamaz.

• Kabızlık:

Uzun süreli kabızlığı olan kişilerde mesane kontrolü ile ilgili sorunlar olabilir. Kabızlık nedeniyle zorlanma, mesane ve pelvik taban kaslarına baskı uygulayabilir.

• Sinir hasarı:

Hasarlı sinirler mesaneye yanlış zamanda sinyal gönderebilir veya hiç göndermeyebilir. Diyabet, multipl skleroz gibi sağlık sorunları mesane, üretra veya pelvik taban kaslarında sinir hasarına neden olabilir.

• Ameliyat:

Histerektomi gibi kadının üreme organlarını etkileyen herhangi bir cerrahi işlem, destekleyici pelvik taban kaslarına zarar verebilir. Pelvik taban kasları hasar görürse, mesane kasları olması gerektiği gibi çalışmayabilir.

• Bazı ilaçlar:

İdrar kaçırma; kalp yetmezliği, karaciğer sirozu, hipertansiyon ve bazı böbrek hastalıklarını tedavi etmek için kullanılan diüretikler ilaçların bir yan etkisi olabilir. İlacın kullanımı bırakıldığında inkontinans ortadan kalkar.

• Kafein:

Kafeinli içecekler mesanenin hızlı bir şekilde dolmasına neden olabilir ve idrar kaçırmaya yol açabilir.

• Enfeksiyon:

İdrar yolu ve mesane enfeksiyonları kısa bir süre boyunca inkontinansa neden olabilir. Mesane kontrolü, genellikle enfeksiyon ortadan kalktığında geri döner.

İdrar kaçırma tedavisi nasıl olur?

İdrar kaçırma tedavisi için önerilen ilk aşama yaşam tarzı değişikliğidir. Kilo vermek, sıvı yönetimi yapmak, alkollü, kafeinli ya da gazlı içeceklerin miktarını azaltmak idrar kaçırma problemini azaltmaya yardımcı olabilir.

Kabızlık, idrar sızıntılarını kötüleştirebilir. Kabızlığı önleyerek idrar kaçırma kontrol edilebilir. Mesane çok doluncaya kadar beklemek yerine, düzenli aralıklarla boşaltım yapmak fiziksel aktivite sırasında idrar kaçırmayı önleyebilir. Gün boyunca düzenli olarak her üç ile dört saatte bir tuvalete çıkmak gereklidir. Vajinal östrojen, menopoza yakın olan veya yakın zamanda menopoza girmiş kadınlar için idrar kaçırma tedavilerinde kullanılabilir. Pelvik taban kaslarını güçlendirmek için fizik tedavi de yapılabilir.

Vajinal peserler, vajinaya takılabilen silikondan yapılmış esnek bir cihazdır. Peser, stres inkontinansını azaltmaya veya ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir. Cihaz, periyodik olarak çıkarılıp sabun ve su ile temizlenmelidir.

Kollajen veya özel olarak formüle edilmiş yapay maddeler, üretra çevresine destek ve hacim sağlamak için enjekte edilebilir. Bu maddeler, stres inkontinansının etkilerini azaltmak üzere üretrayı mesane çıkışının yakınına sıkıştırır. Prosedürün yıllık veya daha sık aralıklarla tekrarlanması gerekebilir.

Bazı durumlarda idrar kaçırmanın şiddetini azaltmak için ilaç tedavisi de yapılabilir. İlaçlar, belirtiler düzelene kadar veya devamlı olarak kullanılabilir. İdrar kaçırma ilaçlarının en sık görülen yan etkileri ağız kuruması, kabızlık ve mide yanmasıdır.

İdrar kaçırma ameliyatı türleri nelerdir?

Çeşitli tedavi prosedürleri, mesane ve üretrayı yeniden konumlandırmaya yardımcı olabilir. Ancak, yeterli gelmediğinde cerrahi operasyon gerekebilir.

Mesane; kas, stabil doku veya kemik gibi yapılara takılarak stabilize eden sütürlerle daha normal bir konuma geri döndürülebilir. Mesane desteği sağlayan bir başka prosedür, mesanenin altına bir pubo-vajinal askı yerleştirmeyi içerir. Askı, bitişik yapılara dikilir. Stres üriner inkontinansı olan kadınlarda pubo-vajinal askı ile mükemmel sonuçlar elde edilmiştir.

Yapay sfinkterler, sfinkterin kas sistemini taklit eden bir cihazdır. Üretrayı çevreleyen cerrahi olarak implante edilmiş halkadır. Üretranın etrafını kapatmak ve idrar sızıntısını önlemek için manuel olarak şişirilebilir. Sfinkter implantasyonu yaygın bir prosedür değildir.

Kalıcı kateterizasyon; mesane kas tonusu kaybı, ameliyat öncesi veya omurilik yaralanması nedeniyle mesanesi tamamen boşalmayan kadınlarda kullanılanılır. Kateterin üretraya yerleştirilmesiyle mesanenin boşalmasına izin veren idrar kaçırma tedavisi yöntemidir.