Gebelik

Hamile kadınların bedenlerinde yeni bir yaşam başlar ve hızla gelişir. Heyecan ve mutluluk verici bu dönem, aynı zamanda hayattaki en hassas aşamalardan biridir. Rahatsızlık verici semptomlar, fiziksel değişiklikler, korku ve endişe gibi hisler gebelik sürecinde birçok soru işaretlerine neden olan etkenlerdendir. Sağlıklı bir gebelik yaşamak, komplikasyon ihtimallerini en aza indirgemek, en uygun doğum yöntemini belirlemek için doğum öncesi kontroller önemlidir.

Gebelik nedir?

Kadın vücudunda gelişen bir embriyo veya fetüs bulunma durumu gebelik olarak adlandırılır. Hamilelik, kan ve idrar testleri veya ultrasonla doğrulanabilir. Son adet tarihinin ilk gününde başladığı kabul edilen, yaşam tarzı düzenlemeleri ve fiziksel değişiklikleri içeren yaklaşık 9 aylık / 40 haftalık sürekli bir süreçtir. Her biri yaklaşık üç ay süren, üç trimestere ayrılmıştır.

Gebelik nasıl oluşur?

Döllenme; bir yumurtanın ve bir sperminin birleşmesiyle oluşan, hamileliğe yol açan karmaşık bir dizi olaydaki ilk adımdır. Döllenme fallop tüpünde gerçekleşir, birkaç gün içinde çoklu hücrelere ayrılır. Aynı zamanda hücre kümesi halinde fallop tüpünden rahim iç duvarına doğru hareket eder. Burada implante olan hücre topluluğuna gebeliğin sekizinci haftasına dek embriyo adı verilir. Gebeliğin dokuzuncu haftasından doğuma kadar ise fetüs olarak adlandırılır.

Plasenta, hamilelik sırasında yaşam destek sistemi olarak işlev görür ve hızla bölünen hücreler tarafından oluşturulur.  Anneden alınan oksijen, besinler ve hormonlar fetüse ulaşmak için plasenta boyunca taşınır. Aynı şekilde çıkması gereken atıklar da vücuttan uzaklaştırılmak üzere anneye aktarılır. Gebelik sırasında, rahimin iç kısmı kalınlaşır ve kan damarları fetüsün beslenmesini sağlamak için genişleyecektir.

Gebelik belirtileri nelerdir?

Kadınlar, genellikle beklenen adet tarihi geciktiği zamanlarda hamile olduğunu anlar. Ancak, adet gecikmesi her zaman için kadının hamile olduğu anlamına gelmemektedir ve bazı kişiler adet gecikmesinden önce dahi hamilelik belirtileri yaşayabilir. Hamilelik belirtilerinin hangisinin ne şiddette yaşanacağı kişiden kişiye değişir.

Hamileliğin erken dönemde gerçekleşen belirtiler şunlardır:

• Bulantı ve kusma,
• Hafif kanama (yerleşme kanaması),
• Göğüslerde şişkinlik ve hassasiyet,
• Yorgunluk,
• Baş ağrısı,
• Ruh hali değişimleri,
• Sık sık acıkma,
• Sık idrara çıkma.

Gebelik testi ne zaman yapılmalı?

Gebelik testlerinin duyarlı olduğu hormon, kan veya idrarda saptanabilen hCG olarak bilinen insan koryonik gonadotropindir. Sağlıklı bir gebelikte hCG konsantrasyonu, embriyonun implantasyonundan sonraki ilk 30 gün boyunca her 29 ila 53 saatte bir ikiye katlanır.

İdrar ile yapılan gebelik testleri hCG’nin düzeyini ölçer, olumlu veya olumsuz bir gösterge oluşturur. Bu testler, çok erken dönemde yapılması durumunda genellikle negatif sonuç verir. İdrar testlerini uygulamak için adet tarihinin gecikmiş olmasını beklemek idealdir.

Kan testleri, hCG değerini tam olarak tespit edebilir. Daha ayrıntılı sonuç verdiği için, ektopik gebelik veya erken düşük gibi komplikasyonları tespit etmek mümkündür. Adet tarihi henüz gecikmiş olmasa dahi kan testi yapılarak gebelik durumu öğrenilebilir.

Gebelikte beslenme nasıl olmalıdır?

Kilo alımı, hamileliğin tipik ve sağlıklı bir yönüdür. Kadınların, hamilelik sırasında 11-14 kilo almaları normal kabul edilir. Kilolu kadınlarda ise 7-8 kilodan daha fazla alınması tehlikeli olabilmektedir. Gebelik döneminde kilo almamak, hatta kilo kaybetmek yetersiz fetal büyüme veya erken doğum ile sonuçlanabilir. Bu nedenle hamilelikte doktor tavsiyesi olmadığı sürece diyet uygulanmamalı ve sağlıklı bir beslenme programı oluşturulmalıdır.

Karbonhidrat, protein ve yağ gibi besin gruplarının dengeli bir şekilde bulunduğu beslenme alışkanlığı hamilelik boyunca sürdürülmelidir. Kırmızı ve beyaz et grubu, balık, yumurta, sebze ve meyveler, kuru yemişler, tahıllar, bakliyatlar gibi gıda türlerinden oluşan beslenme listeleri oluşturulabilir.

Gebelik sürecinde pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri, şarküteri ürünleri, çiğ etler, bazı deniz mahsulleri gibi gıdalardan uzak durulmalıdır.