Demir Eksikliği Bebeği Nasıl Etkiler?

Demir Eksikliği Bebeği Nasıl Etkiler?

Demir Eksikliği Bebeği Nasıl Etkiler?

demir eksikliği bebeği nasıl etkiler?

Demir eksikliği anemisi, bir tür kan bozukluğudur. Kandaki kırmızı kan hücreleri, vücuttaki oksijeni taşımaktan sorumlu olan hemoglobin maddesini içermektedir. Vücudun yeterince sağlıklı kırmızı kan hücresi inşa edebilmesi ve hemoglobininin normal seviyede tutulması için demire ihtiyacı vardır. Eğer yeteri kadar demir alımı sağlanamıyorsa, demir eksikliğine bağlı kansızlık oluşabilir.

Demir eksikliği sık görülen bir sağlık problemidir. Kansızlık sorunu yaşayan hamile kadınlarda görülme oranı yaklaşık olarak %75 civarındadır. Kansızlık nedenleri arasında yeterli folik asit veya B12 vitamini almama, çok fazla kan kaybetme, orak hücre hastalığı, talasemi, kalıtsal kan hastalıkları gibi nedenler de bulunur; ancak demir eksikliği ile daha sık karşılaşılmaktadır.

Demir eksikliği neden oluşur?

Hamilelik durumu, demir eksikliği oluşturabilen başlı başına bir etkendir. Bunun nedeni, gebelik sırasında tavsiye edilen demir miktarının günde 18 mg’dan 27 mg’a çıkmasıdır. Ek kırmızı kan hücreleri, plasentayı ve büyüyen bebeğini desteklemek için gereklidir. Ayrıca ekstra demir, vücudu doğum esnasında ortaya çıkabilecek herhangi bir kan kaybına hazırlamaktadır.

Hamilelik dışında demir eksikliği riskini arttıran diğer etkenler ise şunlardır:

  • Ağır adet dönemleri geçirmek,
  • Demir açısından zengin gıdaları yeterince tüketememek,
  • Demir emilimine yardımcı olan C vitaminini yeterince alamamak,
  • Demir emilimini azaltan çok fazla gıda tüketmek (süt ürünleri, soya, kahve, çay vb.)
  • Kısa sürede birden fazla hamilelik geçirmek,
  • Hamileyken 20 yaşından genç olmak,
  • Vücudunuzun besinleri nasıl emdiğini etkileyen mide veya bağırsak hastalıkları geçirmek,
  • Besin maddelerinin bağırsağı ve emilimini değiştiren bazı gastrik bypass ameliyatlarına sahip olmak,
  • Daha önce doğum yaparken normalden daha fazla kan kaybetmek.

bebeklerde demir eksikliği

Demir eksikliği belirtileri nelerdir?

Demir eksikliğinin şiddeti hafifse genellikle herhangi bir belirti görülmez. Aynı zamanda hamileliğin olağan sürecinde meydana gelen birçok belirti ile demir eksikliğinin belirtileri benzer özelliklerde olduğu için fark edilmesi zaman alabilir.

Demir eksiliği belirtileri;

  • Nefes darlığı,
  • Halsizlik,
  • Yorgunluk,
  • Baş dönmesi,
  • Baş ağrısı,
  • Ciltte solgunluk,
  • Çarpıntı,
  • Göğüs ağrısı,
  • Sinirlilik,
  • Zayıf konsantrasyon
  • Huzursuz bacak sendromu,
  • Bacak ağrısı,
  • Gıda maddesi olmayan maddeleri aşermek,
  • Ağız köşelerinde çatlaklar gibi semptomlar oluşturabilir.

Demir eksikliği bebeği nasıl etkiler?

Demir eksikliği teşhisi konulan gebelerin ilk aşamada endişeli olması normaldir. Ancak erken teşhis edilen ve tedavisi yapılan demir eksikliği, hamilelik sırasında sorun yaratmamaktadır. Çoğu uzman şiddetli, tedavi edilmemiş ve uzun süreli demir eksiliğinin problem oluşturabileceğini belirtmektedir.

Hafif demir eksikliği bebeği etkilememektedir. Fakat yapılan araştırmalar, hamilelik sırasında özellikle ilk iki trimesterde tedavi edilmeyen ve daha şiddetli hale gelen hafif demir eksikliği anemisinin, bebeğin düşük doğum ağırlığı ile doğma ve doğum sonrası depresyon riskinin arttırdığını göstermiştir.  Ağır demir eksikliği anemisine sahip olmak, ölü doğum ve yenidoğan ölüm riskini artırmaktadır.

Demir eksikliğinin şiddetine bağlı olarak meydana getirebileceği etkilerde değişiklikler görülür. Şiddetli ve tedavi edilemeyen bir demir eksikliği varsa, bebeğin de demir eksikliğine bağlı olarak gelişen anemiye sahip olma riski büyüktür. Bebekte demir eksikliği varsa, semptomlar çok belirgin olmadığı sürece fark edilemeyebilir. Bebeklerde ve çocuklarda görülen belirtiler, yetişkinlere oranla farklıdır. Soluk cilt, zayıflık, odaklanma güçlüğü, dikkatsizlik, gelişim geriliği, dilde şişlik, vücut ısısının korunamaması gibi belirtilere dikkat etmek gerekir.

Doğum sonrası emzirme döneminde de annenin vücudundaki demir oranını korumak ve anne sütündeki demir miktarını arttırmak için takviyeler kullanılabilir. Böylece bebeğin demir alımının yeterli düzeyde olduğundan emin olunabilir.

Demir eksikliği nasıl teşhis edilir?

Tam kan sayımı ve demir değerlerinin ölçümlenmesi, rutin hamilelik tetkiklerinden biridir. Gebelikten önce demir eksikliği problemi olan kadınların bu durumu hekimlerine bildirmeleri ve tetkikin daha önceki zamanlarda yapılması gerekmektedir. Tam kan sayımı ve demir eksikliğinin teşhisi kan numunesinin alınması ve analiz edilmesiyle ölçümlenmektedir. Tetkikle birlikte kan dolaşımındaki kırmızı kan hücrelerinin yüzdesi (hematokrit veya Hct) ve bu kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin (Hgb veya Hb) miktarı belirlenir.

Hamileliğin başlangıcında demir eksiliği oluşmasa dahi, hamilelik ilerledikçe anemi geliştirme riski bulunmaktadır. Bu nedenle ilerleyen aşamalarda tekrar tetkik yapılması gerekebilir.

Hamilelikte demir eksikliği nasıl tedavi edilir?

Gebelikte demir eksikliği tespit edildiğinde genellikle demir takviyeleri alınması önerilir. Takviyeler, doktor tarafından reçete edilen dozda alınmalıdır. Daha ciddi bir demir eksikliği mevcutsa, enjeksiyon ile demir takviyesi yapılabilir. Hemoglobin 6 g / dL veya daha alt seviyelere düşerse muhtemelen kan transfüzyonu istenecektir. Tedaviden sonra düzelmeyen şiddetli demir eksikliği varsa, başka bir durumun anemiye neden olup olmadığını anlamak için gebenin hematolog uzmanına yönlendirilmesi gerekebilir.

Demir eksiliği tedavisinde beslenme programının da düzenlenmelidir. Kırmızı et, beyaz et, bakliyatlar, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler demir açısından zengindir. Demir emilimini artırmak için de portakal, çilek, brokoli, greyfurt ve biber gibi C vitamini içeren besinler alınmalıdır. Süt ürünleri, soya ürünleri, kahve ve çay gibi vücudun demir emilimini önleyecek gıdaların en aza indirgenmesi de önemlidir.

Hamilelikte demir eksikliği önlenebilir mi?

Demir eksikliği geliştirme riski yüksek olan kadınların gebelik öncesinde birtakım önlemler alması, problemin giderilmesinde etkin olabilmektedir. Beslenme düzenine dikkat edilmesi, gerektiği takdirde takviyelerin kullanılması hamileliğin seyri için olumlu olacaktır.

Prenatal vitaminler genellikle demir içerir. Demir içerikli doğum öncesi vitaminlerden almak, hamilelik sırasında demir eksikliği anemisini önlemeye ve tedavi etmeye yardımcı olabilir.

Peki gebelikte hangi vitaminler alınmalı? Gelin birlikte okuyalım; Gebelikte Alınması Gereken Vitaminler

Dr. Havva Pars Ağargün

1968 yılında Kırşehir’in Mucur ilçesinde dünyaya geldi. İlk ve ortaokulu Mucur’da okuduktan sonra lise öğrenimine İstanbul Kız Lisesi’nde devam etti. 1991 yılında Cerrahpaşa Tıp Fakültesini bitirdikten sonra Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Aile Panlaması Biriminde çalıştı. 1999 yılında Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı oldu.

Yorumlar

Bir yorum yazınız