Tüp Bebekte Embriyo Kalitesi
Embriyo; gebeliğin sekizinci haftasının sonuna dek, gelişmekte olan canlıyı olarak tanımlanmak için kullanılan bir terimdir. Döllenmiş sperm ve yumurtadan meydana gelen bu hücre topluluğu, insanın en ilkel halidir.
Tüp bebek yönteminde başarılı bir gebelik elde etmek için öncelikli olarak sağlıklı bir embriyo oluşturulmalıdır. Erkekten alınan sperm ile kadından alınan yumurta hücreleri uygun koşullarda döllendirilir ve bunun sonucunda en iyi embriyonun seçilmesi amaçlanır. Tüp bebekte embriyo kalitesi en önemli etkendir. Kaliteli bir embriyonun sağlıklı bir bebeğe dönüşme ihtimali oldukça fazladır.
Tüp bebekte embriyonun gelişim evreleri nasıl olur?
Yumurta ile sperm döllendirildikten sonraki gün, embriyologlar tarafından hangi hücrelerin başarılı bir şekilde embriyo oluşuma doğru ilerlediği kontrol edilir. Döllenen yumurtanın içerisinde iki adet yuvarlak küre görülebilir. Zigot olarak tanımlanan bu aşamadaki yumurtalar, henüz tek hücrelidir.
2.gün içerisinde embriyolar bölünerek gelişir; 2 veya 4 hücreye sahip olurlar. Bu aşamada embriyo dondurma işlemi yapılabilse de daha fazla gelişmelerini beklemek daha doğrudur.
3.gün embriyolar yaklaşık olarak 8 hücreye sahiptir. Bu aşamada embriyoların gelişimini desteklemek için rahim içi sıvısına benzeyen bir kültür içerisine aktarımı yapılır.
4.gündeki embriyolar giderek daha fazla hücre sayısına sahip olduğu için blastosist aşamasına geçecektir.
5.gün embriyonun merkezinde sıvı bir bölge oluşmaya başlar ve bebeği oluşturacak hücreler gelişir.
6.gün embriyonun transfer öncesi son günüdür. İyi kalitede olan embriyoları belirlemek için idealdir. Bugünün sonunda embriyolar nakledilmeli, dondurulmalı veya yok edilmelidir.
Göz at: Tüp Bebek Nedir, Nasıl Yapılır?
Tüp bebekte embriyo kalitesi neden önemlidir?
Birçok faktör tüp bebek döngüsünün başarısını etkiler, ancak embriyo kalitesi bunlar arasından en önemlisidir. Düşük ile sonlanan gebeliklerin yaklaşık %60’ı embriyodaki anormalliklerden kaynaklanmaktadır. Eğer tüp bebek tedavisi yapılacaksa, en kaliteli embriyoları transfer etmek başarılı bir hamilelik şansını artıracaktır.
Embriyologlar, oluşan embriyoları transfer öncesi süreç boyunca ve blastosist aşamasında hangilerinin transfer edileceğini seçmeden önce, hangisinin sağlıklı olma ve başarılı bir hamilelik ile sonuçlanma şansına sahip olduklarını belirlemek için sınıflandırır. Embriyoların derecelendirilmesi, en iyi embriyoları seçmek için iyi bir yöntemdir. Ayrıca embriyologlar, embriyo büyüme hızını da gözlemlediği için; çok hızlı veya çok yavaş olduğunda kromozomal problemlerin varlığını tespit edebilmektedir.
Embriyo kalite sıralaması neye göre yapılır?
Embriyo derecelendirme, bölünme aşamasında veya blastosist aşamasında yapılabilir. Bölünme aşamasında olan embriyo, hücrelerin sayısı ve görünümü ile hücrelerin bölünmesi sırasında kopan küçük hücresel parçalarının derecesini içerir.
Blastosist aşamasında embriyoların derecelendirilmesini sağlayan Gardner sistemi 1990’lı yıllarda geliştirilmiştir ve birçok embriyoloji laboratuvarları tarafından kullanılmaktadır. Her blastosistin iki farklı kısmı için bir sayı ve 2 harfli bir not kullanılarak rapor edilir. 1’den 6’ya kadar olan sayı, blastokistin ne kadar genişlediğini ve kabuğundan çıkıp çıkmadığını tanımlar. Harfler ise ICM ve TE’nin kalitesini gösterir. A sınıfı mükemmel kalitede, B iyi kalitede, C yeterli kalitede, D ise embriyonun kalitesiz olduğunu işaret eder.
Genel olarak, düşük kaliteli bölünme evresi embriyoları çok az hücrelere ve çok fazla parçalanmaya sahiptir. Çok yavaş büyüyen veya tamamen büyümekte olan embriyoların gelişmesi olası değildir. 3 gün ile 5 gün arasında iyi kalitede blastosistler genişler ve hatta yumurtadan çıkmaya başlarlar. AA dereceli embriyolar yaygın görülmezler. B ve C dereceli embriyolara rastlamak daha olasıdır. Tüp bebekte embriyo kalitesi bir sürekliliktir. Üreme uzmanları ya da embriyologlar, embriyoların kalitesinin ve başarılı bir tüp bebek tedavisi şansının değerlendirilmesini sağlayacaktır.
Yorumlar