Naboth Kisti Nedir?
Naboth kisti, kadınlarında rahim ağzında yer alan kanal üzerinde bulunan salgı bezlerinin ucunda oluşan içi dolu sıvı olarak tanımlanabilir. Rahim ağzı kanalı üzerinde ortaya çıkan bu yapı enfeksiyon ya da farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan tıkanma sonucu oluşur. Bezler tarafından üretilen salgı boşalmadığı zaman tıkanma görülen bölgede içi sıvı dolan küçük yapılı bir kesecik oluşur. Rahim ağzında bu keseciklerden birden fazla bulunmaktadır.
Rahim ağzı kisti olarak da adlandırılan kesecikler 2-10 mm arasında farklı boyutlara sahiptir. Bu kistlerde mukus isimli yapışkan bir salgı maddesi bulunmaktadır. Bu kistler genellikle doğum yapan kadınlarda görülür. Genellikle hastada bir belirti vermeden sincice çıkar. Yapılan jinekolojik muayene sonrasında ortaya çıkabilir.
Naboth kistleri genellikle iyi huylu ve kansere yol açmayan keseciklerdir. Ancak sınırlı da olsa bazı vakalarda rahim ağzı kanserine de yol açabilir. İlerleyen yaşlarda menopoz dönemine bağlı kadınlarda rahim ağzı yüzeyinde incelme olabilir. Bu durumda da söz konusu kistlerin oluşumu ortaya çıkabilir.
Naboth kisti nasıl oluşur?
Kadınlarda rahim ağzı mukus adlı sıvıyı salgılayan Naboth isimli salgı bezlerine ev sahipliği yapar. Söz konusu salgı bezlerinin dış kısma açılan bölümlerinde metaplazi adı verilen normal hücre tabakası kaplandıktan sonra bölge tıkanır. Yaşanan bu durum sonrasında Naboth bezleri tarafından üretilen salgı dışarıya akamaz ve bez içinde şişime gösterir.
Kadınlarda salgı birikmesiyle zaman içinde bez genişler Sonrasında rahim ağzı yüzeyinde kabarık yapıda küçük bir kesecik oluşmaktadır. Jinekolojik muayene sırasında kabarık yapıda ve soluk renge sahip kesecikler gözle görülebilir. Bazı durumlarda kistler bir tek ultrason incelemesiyle fark edilebilir. Kadınlarda kistler tek ve birden fazla olarak oluşabilir.
Naboth kisti oluşumunun en önemli sebepleri arasında doğum yapmak bulunur. Genel olarak rahim ağzı kistleri üreme çağında bulunan ve doğum yapan kadınlarda normal bir bulgu olarak ortaya çıkar Bu kistlerin oluşumu sırasında belirli bir zaman geçmektedir. İçeride salgı ne kadar fazla birikirse kistin büyüklüğü de o oranda artar. Boyuta göre jinekolojik muayenede ultrason görüntülemesiyle tespit edilebilir.
Naboth kisti belirtileri nelerdir?
Naboth kisti genellikle servikal duvarın dış kısmında görülmektedir. Bu yapının kişinin sağlığını olumsuz etkileyecek bir belirtisi olmayacaktır. Uzmanlar inceleme sırasında kistin boyutuna göre hareket ederler. Küçük boyutta olan yapılar ağrı ve rahatsızlık şikayetleri oluşturmayacaktır. Çapı 8 mm üzerinde olan kistlerde ise rahim tümörü ya da rahim ağzı kanseri belirtisi olarak değerlendirilebilir.
Naboth kisti belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- Belirli aralıklarla ortaya çıkan kanama ve lekelene şikayetleri
- Kokusu kötü olan vajinal akıntı şikayetleri
- Alt karın bölgesinde ortaya çıkan basınç hissi
- Karın bölgesinde şişlik oluşması
- Daha sık şekilde idrara çıkma
- Cinsel ilişki sonrasında kanama şikayetlerinin artması gibi durumlar rahim ağzı kistinin belirtileri olabilir.
Rahim ağzı kisti nedenleri nelerdir?
Rahim ağzı kisti, rahim ağzında yer alan ve mukus üretme görevi olan bezlerde ortaya çıkar. Söz konusu bezler hücre ve cilt tabakası ile kaplı yapılardır. Hücrelerin büyümesine ve kistin ortaya çıkmasına yol açan nedenler şöyle sıralanabilir;
- Servikal bölgede ortaya çıkacak iltihap ve enfeksiyonlar
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
- Kadınlarda ortaya çıkan hormonsal değişimler (Bu değişimler gebelik, menopoz ve doğum sebebiyle ortaya çıkar.)
- Rahim ağzında yer alan dokuların yaralanması ve travmalar
- Hamilelik döneminde rahim içinde fetüsün gelişmesine yardımcı olmak adına vücudun rahim ağzını kapatması gibi durumlar naboth kisti oluşmasına yol açacaktır.
İlginizi çekebilir: Rahim Ağzı Kanseri Nedir?
Naboth kisti tanısı nasıl konur?
Naboth kisti çeşitli sebeplere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Genellikle belirtiler ortaya çıkmaz. Bu yüzden kistlerin belirlenebilmesi için jinekolojik muayeneye girilmesi gerekir. Kistin bulunduğu bölge endoservikal kanal çevresindeyse ayrıca burada bir genişleme varsa ultrasonla ortaya çıkabilir.
Rahim ağzı kisti üzerinde doku yırtılması ya da travma ortaya çıkabilir. Bu durumda kist tanısı pelvik manyetik rezonans görüntüsü ile koyulabilir. Kistin boyutu küçük olması durumunda belirlemek için sınırlı yöntem vardır. Naboth kisti çok küçük boyutlardaysa servikal bölge üzerinde uygulanan bilgisayarlı tomografi ile belirlenebilir.
Naboth kisti tanısı için servikal duvarlar ve vajina duvarının pelvik vajinal ultrasonla incelenmesi de yapılabilir. Kadınlarda cinsel yollarla bulaşan hastalıkların teşhis edilmesi ve kanserli olup olmadığına yönelik bir değerlendirme yapmak için biyopsi örneği alınarak tedavi planı yapılır.
Naboth kisti tedavisi nasıl olur?
Naboth kisti tedavisi için öncelikle altta yatan neden belirlenir. Daha sonra hastanın muayene sonuçlarına göre doğru yöntem uygulanır. Kistin boyutu büyükse çevresindeki dokularla beraber cerrahi operasyonla alınabilir.
Rahim ağzı kisti elektrik akımıyla da çıkarılabilir. Bu işlemde yüksek frekansa sahip akımlarla servikal bölgenin kütlesini azaltmak adına sıvı tahliyesi yapılır. Bu işlem en az kan kaybıyla yapılmaktadır. Bazı vakalarda kist yapısını dondurmak ya da tamamen ortadan kaldırabilmek adına sıvı azot da kullanılabilir. Bu işlem kriyoterapi olarak adlandırılır.
Son yıllarda naboth kisti tedavisi kapsamında lazere de başvurulmaktadır. Kadınlarda kanama ve enfeksiyona bağlı komplikasyonları yok edebilmek adına lazer tedavisi etkili ve hızlı bir yöntemdir. Muayene sırasında kist zararlı değilse ve normal muayene bulgusu olarak kabul edilirse tedavi uygulanması gerekmemektedir. Tedavi şekli hastanın durumu ve doktorun tercihine göre belirlenmektedir.
Yorumlar