Smear Testi Nedir, Nasıl Yapılır, Sonuçlar Nasıl Yorumlanır?
Serviks (rahim ağzı) kanseri, dünyada en yaygın görülen dördüncü kanser türüdür. Servikal kanseri saptamanın en iyi yolu, düzenli olarak Papanicolaou testleri (Pap smear) veya servikal sitoloji yaptırmaktır. Pap, tarama testini geliştiren doktor olan Dr. George Papanicolaou’nun soy adının kısaltılmış bir versiyonudur.
Smear testi nedir?
Pap smear, rahim ağzından alınan hücrelerin mikroskobik olarak incelenmesidir. Rahim ağzı kanseri için tarama testi olarak geliştirilmiş basit, hızlı ve ağrısız bir işlemdir. Pap smear testi, kanserin gelişebileceği veya kanserin zaten geliştiğini düşündüren anormal servikal değişiklikleri saptamak için yapılmaktadır. Çoğu durumda, gelişmekte olan kanseri rahim ağzının ilerisine yayılma şansı olmadan teşhis etmek ve tedavi etmek mümkündür. Smear testi, genellikle normal pelvik muayenelerin bir parçası olarak yapılır.
Smear testi nasıl yapılır?
Smear testi, yaklaşık olarak 5 dakika içerisinde gerçekleşir ve bu süre içerisinde rahim ağzı yüzeyinden örnek hücreler toplanır.
Test öncesinde kıyafetlerin uygun bir şekilde çıkarılmasından sonra, kadının muayene masasına yerleşilmesi istenir. Kişinin kendini daha rahat hissetmesi için, mesanesinin boş olması faydalı olabilmektedir. Hazırlanma işlemi tamamlandıktan sonra uygulama aşamasına geçilir.
Rahim ağzı hücrelerini toplamak için uzman tarafından spekulum adı verilen bir alet vajina içerisine sokulur ve vajina açılarak rahim ağzı görüntülenir. Küçük bir rahim ağzı hücre örneğini yavaşça almak için, özel başlığı bulunan uzun bir çubuk kullanılır. İşlem sırasında çok kısa süreli rahatsızlık hissetmek normaldir. Uygulama birkaç dakika sürdüğü ve çoğu kadın hiç rahatsızlık hissetmediği için anestezi gerekmemektedir.
Toplanan hücre örneği, cam bir lam üzerine konulur. Numuneden alınan bazı hücreler, sıvı bazlı sitoloji adı verilen bir test için küçük bir kap içinde özel bir sıvıya da konulabilir. Numuneler daha sonra test edilecek ve mikroskop altında görülebilecek bir laboratuvara gönderilir. Testin yapıldığı laboratuvara göre, sonuçlar 1 hafta içerisinde alınabilmektedir.
Smear testi ne zaman yapılır?
Cinsel olarak aktif ve 21 yaşından büyük olan her kadın smear testi yaptırmalıdır. 21 ile 30 yaş aralığında bulunan kadınlar için 2 yılda bir yaptırılması idealdir. Riskli durumu bulunan kadınların her yıl tarama testinden geçmesi istenir. 30 üzeri yaş grubunda bulunan kişilerin de, her yıl smear testi yaptırması gerekir. Smear testi için hiçbir üst yaş sınırı yoktur. Bunun nedeni rahim ağzı kanseri oranının yaşla birlikte artmasıdır. Kanser vakalarının çoğu, 50 yaş ve üzeri olan kadınlarda görülmektedir. Menopozdan sonra bile, bir kadın düzenli olarak smear testi yaptırmalıdır.
Cinsel olarak aktif olmayan, 21 yaşından küçük olan ve rahim ağzı kanseri haricinde başka bir nedenden dolayı rahimi çıkarılmış olan kadınlar için smear testi istenmemektedir.
Smear testi esnasında adet döneminde olunmamalıdır. Testten önceki iki gün cinsel ilişkide bulunulmaması, herhangi bir vajinal ilaç, tampon kullanılmaması ve doğum kontrol amaçlı kullanılan spermisit, vajinal kontraseptiflerden uzak durulması gerekir.
Smear testi sonuçları nasıl yorumlanır?
Smear testi sonucu, mutlaka uzman bir hekim ile birlikte yorumlanmalıdır. Aksi takdirde yanlış yorumlamalardan dolayı endişe ve stres oluşabilmektedir.
- Testin negatif sonuç vermesi normal bulgulara işaret etmektedir. Rahim ağzı sağlıklıdır, tüm hücreler normal boyutlu ve şekillidir.
- Testin pozitif sonuç vermesi ise anormal test bulgusuna ve numunede alışılmadık görünümlerin olduğuna işaret etmektedir. Rahim ağzında farklı boyut ve şekillerde anormal hücreler tespit edilmiştir.
Smear testi pozitif çıkarsa ne yapılır?
Anormal bir smear sonucu her zaman kanseri göstermez. Hücreler bazen anormal görünür, ancak kanserli değildir. Bunun için detaylı jinekolojik muayene ve incelemelerden geçilmelidir.
Rahim ağzında meydana gelen bir enfeksiyon, anormal bir test sonucuna neden olabilir. Mantar, trikomonas, klamidya veya gonore enfeksiyonu; rahim ağzı hücrelerin iltihaplı görünmesine yol açabilir. Enfeksiyon tedavi edildikten sonra smear sonucu genellikle normale döner. Smear sonucu bir enfeksiyon nedeniyle pozitif ise altta yatan neden tedavi edilmelidir. İyileşme sağlandıktan sonra test 2-3 ay içinde tekrarlanmalıdır, rahim ağzı kanserinin bir enfeksiyon tarafından gizlenip gizlenmediği kontrol edilmelidir.
Dört tip anormal smear sonucu vardır. Test pozitif ise bir sonraki adım, aşağıda belirtilen sonuç durumuna göre ilerleyecektir:
-
Belirsiz önemi olan atipik skuamöz hücreler (ASCUS):
Bu sonuç, hafif anormal skuamöz hücreleri göstermektedir. Rahim ağzının yüzeyinde büyüyen ince, düz hücreler mevcuttur ancak bu hücrelerdeki değişiklikler açıkça prekanseröz hücrelerin bulunduğunu öne sürmemektedir. Sıvı bazlı test ile bazı HPV türleri gibi kanserin gelişimini teşvik ettiği bilinen virüslerin varlığını kontrol etmek gerekebilir. Test sonucuna göre ciddi riskler bulunan virüsler mevcut değilse, anormal hücrelerin tespit edilmesi sorun teşkil etmemektedir.
-
Skuamöz intraepitelyal lezyon:
Bu terim, örnek hücrelerin prekanser olabileceğini göstermektedir. Değişiklikler düşük dereceli skuamöz intraepitelyal lezyonlar (LSILS) olarak tanımlanırsa, muhtemelen kansere dönüşme olasılığının yüksek olduğu anlamına gelir. Yüksek dereceli skuamöz intraepitelyal lezyonlar (HSILS) daha erken kanser geliştirebilir.
-
Atipik glandüler hücreler (AGC):
Glandüler hücreler mukus üretir, rahim ağzında ve rahim içinde büyür. Atipik glandülerin kanserli olup olmadığı hemen anlaşılmamaktadır. Bunun için daha fazla tanı testinin yapılması gereklidir.
-
Skuamöz hücreli karsinom veya adenokarsinoma hücreleri:
Bu sonuç smear için toplanan hücrelerin, kanser nedeniyle anormal görünmesi anlamına gelir. Skuamöz hücre kanseri, vajina veya rahim ağzında düz yüzey hücrelerinde ortaya çıkan kanser görünümleri olduğunu işaret etmektedir.
Yorumlar